عکاسی خیابانی چیست و چه ترفندهایی دارد؟

عکاسی خیابانی چیست؟

عکاسی خیابانی (street photography) یک شاخه از عکاسی است که معمولا در فضای عمومی و شهری انجام می‌شود. عکاسان خیابانی معمولاً اتفاقات روزمره، حالات انسانی، تعاملات اجتماعی و محیط شهر را به ثبت می‌رسانند.

بسیاری از عکاسان مشهور و نام آشنا از جمله رابرت دوئینو، وینوگراد ول، پل کسل، بروس گایلدن، پلی روسین و غیره، از قدیم تا کنون، تجربه عکاسی به سبک خیابانی را در کارنامه خود ثبت کرده‌اند. این عکاسان با استفاده از دیدگاه، سبک و تکنیک‌های مخصوص به خود، تصاویر منحصر به فرد و ماندگاری از جامعه و زمان خود ارائه داده‌اند.

ارائه خدمات عکاسی با بالاترین کیفیت در: استودیو مربع مشکی

حساسیت، مهم‌ترین رکن عکاسی خیابانی

یک عکس خیابانی به معنای واقعی کلمه، ثبت یک لحظه حقیقی از جامعه انسانی است. عکاسان خیابانی به محیط پیرامون، احساسات، ایده ها و داستان ها، حساس هستند. آن‌ها جهان را فیلتر می‌کنند تا احساساتشان و آنچه را که به آن علاقه دارند، با دیگران به اشتراک بگذارند.

اینکه آیا عکاسی خیابانی واقعیت را به تصویر می‌کشد یا خیر، قابل بحث است، اما می‌توان اطمینان داشت که یک عکس خیابانی، واقعیت عکاس خود را به تصویر می‌کشد.

برای پیشرفت در عکاسی خياباني باید بسيار تمرین کنید، نقد كنيد، ياد بگيريد و این چرخه را تكرار كنيد. باید از عکاسان مطرح و نمونه‌کارهایشان الهام بگیرید و سعی کنید در نهایت سبک خود را پیدا کنید. باید با قواعد و قوانین عکاسی مقدماتی آشنا باشید تا بتوانید هر از گاهی با شکستن آن‌ها خلاقیت خود را به رخ بکشید!

شما به عنوان یک عکاسی خیابانی باید با شهر و مردم آن ارتباط برقرار کنید، اما حریم خصوصی آن‌ها را رعایت کنید. باید در عین حال که به خود اعتماد دارید، ذهنتان را پرسشگر نگه دارید تا بتوانید موقعیت‌های مناسب را ببینید.

چالش‌ها و فرصت‌های عکاسی خیابانی

عکاسی خیابانی چالش‌ها و فرصت‌های زیادی را برای عکاسان فراهم می‌کند. برخی از چالش‌ها عبارتند از: پیدا کردن لحظات جذاب و معنادار، برقرار کردن ارتباط با موضوعات، رعایت قوانین و اخلاق عکاسی، کنترل نور و تنظیمات دوربین و غیره.

برخی از فرصت‌ها عبارتند از: کشف جنبه‌های ناشناخته و جذاب شهر، تمرین چشم و ذهن برای بهتر دیدن، خلاقیت و آزادی بیان در عکاسی، ثبت تاریخچه و فرهنگ شهر و غیره.

ویژگی‌های عکس خیابانی خوب

فرقی ندارد که عکاس باشید یا مخاطب عکس، در هر صورت عکس خیابانی می تواند به شما کمک کند تا جهان را از زوایای مختلف ببینید و با مردم و فرهنگ‌های مختلف آشنا شوید. اما چه عواملی باعث می شوند که یک عکس خیابانی خوب باشد؟ در این قسمت برخی از ویژگی های عکس خیابانی خوب را برسی می‌کنیم:

• واقع بینانه بودن: یک عکس خیابانی خوب باید واقع بینانه و نشان‌دهنده حقیقت و حس و حال فعلی شهر باشد. عکس خیابانی نباید ساختگی یا دستکاری شده باشد. عکاس باید سعی کند تا لحظات طبیعی و بدون دخالت را ثبت کند.
• با معنی و دارای روح: عکس خیابانی خوب به عکسی اطلاق می‌شود که دارای حس و روح باشد و احساسات، افکار، نگرش ها و ارزش های شهر را منعکس کند. عکاس باید سعی کند تا با توجه به نور، رنگ، حرکت، فضا، جزئیات و تناقضات، یک داستان جذاب و معنادار را به تصویر بکشد.
• متعادل: یک عکس خیابانی خوب باید دارای تعادل باشد و عناصر مختلف تصویر را به صورت هماهنگ و هارمونیک به مخاطب ارائه کند. عکاس باید سعی کند تا با استفاده از قواعد ترکیب بندی مثل قاعده یک سوم، نقطه کانونی، خطوط راهنما و فرم‌های هندسی و تقارن، زاویه دید خود را به صورت زیبا و جذاب به تصویر بکشد.
• اصیل: یک عکس خیابانی خوب باید دارای اصالت باشد و نشان دهنده شخصیت، سبک و نظر عکاس باشد. عکاس باید سعی کند تا با استفاده از خلاقیت، تجربه، دیدگاه و حساسیت خود، چشم اندازی منحصر به فرد و متفاوت از شهر را به نمایش بگذارد.

ترفندهای عکاسی خیابانی

عکاسی خیابانی بسیار جذاب و چالش‌برانگیز است و نیاز به توجه، حساسیت و سرعت عمل دارد. برای گرفتن عکس‌های خیابانی زیبا و معنادار، می‌توانید از ترفندهای زیر استفاده کنید:

1. تنظیمات دوربین خود را چک کنید

تنظیمات دوربین برای عکاسی خیابانی به شرایط نوری و سبک عکاسی شما بستگی دارد. با این حال، برخی تنظیمات وجود دارد که می توانند برای اکثر موقعیت ها مفید باشند.

حالت دوربین: حالت تقدم دیافراگم (Aperture Priority) یا دستی (Manual) معمولاً بهترین حالت ها برای عکاسی خیابانی هستند. حالت تقدم دیافراگم به شما امکان می دهد عمق میدان را کنترل کنید، در حالی که حالت دستی به شما امکان می دهد کنترل کاملی بر همه تنظیمات دوربین داشته باشید.

دیافراگم: دیافراگم میزان نوری که وارد دوربین می شود را کنترل می کند. برای عکاسی خیابانی، معمولاً دیافراگم f/8 یا کوچکتر انتخاب مناسب‌تری است. دیافراگم f/8 یا کوچکتر به شما کمک می کند تا عمق میدان را افزایش دهید و سوژه خود را در فوکوس نگه‌دارید.

سرعت شاتر: سرعت شاتر مدت زمانی را که نور به سنسور دوربین می‌تابد کنترل می کند. برای عکاسی خیابانی، معمولاً سرعت شاتر بالای 1/125 ثانیه استفاده می‌شود. این کار به شما کمک می‌کند تا از تار شدن سوژه در حال حرکت جلوگیری کنید.

ایزو: ایزو (ISO) حساسیت سنسور دوربین را به نور کنترل می کند. برای عکاسی خیابانی، معمولاً ISO 200 یا بالاتر را انتخاب می‌کنند. ISO 200 یا بالاتر به شما کمک می کند تا در شرایط کم نور هم عکس بگیرید.

حالت فوکوس: حالت فوکوس خودکار (Autofocus) معمولاً برای عکاسی خیابانی مناسب است. با این حال، اگر می خواهید کنترل بیشتری بر فوکوس داشته باشید، می توانید از حالت فوکوس دستی (manual focus) استفاده کنید.

لنز: لنز 28 میلیمتری یا 35 میلیمتری معمولاً بهترین لنز برای عکاسی خیابانی است. این لنزها زاویه دید وسیعی را ارائه می دهند که به شما امکان می دهد صحنه های زیادی را در یک قاب ثبت کنید. برای آشنایی بیشتر با لنزها و عملکردشان پیشنهاد می‌کنیم مطلب ” انواع لنز دوربین و کاربرد هر کدام ” را مطالعه کنید.

در اینجا یک نمونه از تنظیمات دوربین برای عکاسی خیابانی آورده شده است:

• حالت دوربین: اولویت دیافراگم
• دیافراگم: f/8
• سرعت شاتر: 1/250 ثانیه
• ISO: 400
• حالت فوکوس: خودکار
• لنز: 28 میلی متری

البته، این فقط یک مثال است. با آزمون و خطا، می توانید بهترین تنظیمات را برای دوربین و سبک عکاسی خود پیدا کنید.

2. از فاصله کم عکاسی کنید

با نزدیک شدن به سوژه‌ها می‌توانید که قاب را با داستان خود پر کنید. علاوه بر آن جزئیاتی وجود دارد که فقط از فاصله کم مشخص می‌شود.

در نظر داشته باشید که در عکاسی خیابانی از فاصله کم، افراط نکنید. برخی از عکاسان طوری “عکاسی از فاصله کم” را در دستور کار خود قرار داده‌اند که به طور کلی استفاده از پس زمینه و کادر بندی متعادل را از یاد برده‌اند. باید بین این دو یک تعادل ایجاد کنید و در نظر داشته باشید که در بعضی موارد، عکاسی از فاصله نزدیک نتیجه بهتری از عکاسی از فاصله دور می‌دهد.

3. عکاسی از فاصله دور را از یاد نبرید!

عکاسی خیابانی از فاصله دور یکی از روش‌هایی است که می‌تواند به عکاسان کمک کند تا لحظات زندگی روزمره را به صورت طبیعی و بدون دخالت در محیط ثبت کنند. برای عکاسی خیابانی از فاصله دور به نکات زیر توجه کنید:

• از لنزهای تله فوتو استفاده کنید. لنزهای تله فوتو به شما امکان می دهند از سوژه های خود در فاصله دور عکس بگیرید.
• استفاده از سه‌پایه می‌تواند برای وضوح و ثبات بیشتر در قاب‌های خاص مفید باشد.
• از سرعت شاتر بالا استفاده کنید. استفاده از سرعت شاتر بالا به شما کمک می‌کند تا سوژه‌های در حال حرکت را از فاصله دور، واضح و بدون تار شدن ثبت کنید.
• برای عکاسی خیابانی از فاصله دور توصیه می‌کنیم تا دیافراگم خود را کمی ببندید. با این کار عمق میدان تصویر افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه شما می‌توانید سوژه متحرک را مدت زمان بیشتری در قاب داشته باشید.
• برای عکاسی خیابانی از فاصله دور باید منتظر فرصت مناسب باشید. فراموش نکنید که صبوری یکی ویژگی‌های مهم عکاسی خیابانی است.

همچنین باید توجه داشته باشید که عکاسی خیابانی از فاصله دور ممکن است با قوانین حریم خصوصی در برخی اماکن مغایرت داشته باشد و به همین دلیل باید احتیاط لازم را در نظر بگیرید.

4. سریع و فرصت طلب باشد

در خیابان، لحظات بسیار سریع اتفاق می‌افتند. بسیاری از قاب‌ها حتی قبل از اینکه دوربین عکاسی را به چشم خود نزدیک کنید، شکل گرفته و از بین می‌روند.

پس گاهی اوقات زمان زیادی برای فکر کردن وجود ندارد. هر جایی که حس کردید ممکن است عکس خوبی ثبت کنید، این کار را انجام دهید. حتی اگر در بیشتر مواقع نتیجه خوبی حاصل نشود.

آنقدر این کار را تکرار کنید تا یک عکس خوب ثبت کنید. آن زمان آنقدر لذت‌بخش خواهد بود تا تمام عکس‌های بدی که گرفتید را فراموش کنید!

5. از پشت شیشه عکسی بگیرید

عکاسی کردن از پشت شیشه می‌تواند حس امنیت را برای نزدیک شدن به سوژه‌ها فراهم کند. بسیاری از عکاسان مبتدی از نزدیک شدن به سوژه‌ها و عکاسی کردن از آن‌ها خجالت می‌کشند.

عکاسی کردن از پشت شیشه می‌تواند حس امنیت را به عکاس منتقل کند.

برای اینکار شما می‌توانید از مردم پشت شیشه کافه‌ها و رستوران‌ها عکاسی کنید. یا از پشت شیشه خودرو از خیابان عکس بگیرید. به طور کل عکاسی از پشت شیشه می‌تواند حس امنیت را هم به عکاس و هم به مخاطب القا کنید.

6. حالات و احساسات را ثبت کنید

مطمئنا ما به عنوان عکاس به دنبال ثبت احساسات و ایده‌ها در تصاویر خود هستیم. یکی از راه‌های اصلی برای انجام این کار، ثبت این موارد در صورت انسان‌ها، نوع نگاه کردنشان و یا ژست بدنشان است.

اگر بتوانید با یک فرد ارتباط برقرار کنید و یک راه برای دست یافتن به احساستش پیدا کنید، قطعا آن فرد می‌تواند سوژه مناسبی برای شما باشد.

فراموش نکنید که به چشمان و صورت افراد توجه کنید. چشمان و صورت انسان‌ها بهترین راه برای بروز احساسات هستند. به چشمان و صورت افراد در اطراف خود توجه کنید و به دنبال لحظاتی باشید که بتوانید احساسات قوی را ثبت کنید. همچنین ژست بدن انسان‌ها می‌توانند چیزهایی زیادی در مورد احساسات و حالات آن‌ها بیان کند.

7. از افراد دوره‌گرد عکاسی کنید

یکی از رسالت‌های هر هنری، بازتاب درد، رنج و وضعیت نابسامان افراد بی بضاعت است تا نور انسانیت را در وجود افرادی که توانایی کمک به نیازمندان دارند را بیدار کند. هنر عکاسی و به خصوص عکاسی خیابانی نیز از این قائله مستثنی نیست.

سعی کنید در خیابان ها به دنبال افراد دوره‌گرد، بی خانمان، نیازمند، کودکان کار و غیره بگردید و از احساسات قوی آن‌ها عکاسی کنید.

معمولا در چهره و زبان بدن این افراد، پیام‌ها و جزئیات زیادی برای ثبت و انتقال به مخاطب وجود دارد. به راحتی از کنارشان عبور نکنید.

8. به جاهای مختلف سر بزنید

برای عکاسی خیابانی و ثبت تصاویر خوب بهتر است تا در مکان‌های متنوعی عکاسی کنید. به خاطر داشته باشید نیازی نیست از هر جایی که به ذهنتان می‌رسد عکاسی کنید!

همین که در چند جای مختلف به عکاسی بپردازید باعث می‌شود تا بتوانید سوژه‌های مناسب خود را پیدا کنید. البته بهتر است با این مکان‌ها آشنا باشید.

هر چقدر به یک مکان آشناتر باشید یا آن را بهتر بشناسید، قادر خواهید بود تا حس صمیمیت بیشتری در تصاویر خود ثبت کنید.

فراموش نکنید که عکاسی خیابانی هم در مکان‌های شلوغ انجام می‌شود و هم در مکان‌های خلوت!

9. عکاسی خیابانی از زاویه پشت

علی رغم اینکه عکاسان خیابانی با ثبت تصویر از چهره و چشمات سوژه‌های خود می‌توانند قاب‌های حیرت‌انگیزی ثبت کنند، ولی نباید از احساسات موجود در صحنه ترک یک مکان توسط یک فرد غافل شد.

زمانی که در خیابان به دنبال سوژه برای عکاسی هستید، حتما سعی کنید در موقعیت‌های مختلف به دنبال عکاسی از مردم از زاویه پشت باشید.

10. سوژه‌ها را در کادر ست کنید

برای این‌کار باید سوژه‌هایی با ویژگی‌های ثابت را پیدا کنید. سپس صبر کنید تا سوژه‌هایی با همان ویژگی‌ها وارد کارد شده و تصویر را ثبت کنید.

حتی می‌توانید به دنبال سوژه‌هایی در تضاد با سوژه اصلی خود باشید. در مورد استفاده از تضاد در عکاسی، می‌توانید مطلب عکاسی هنری را مطالعه کنید.

11. ضد نور (سیلوئت) عکاسی کنید

عکاسی سیلوئت یا همان عکاسی ضدنور به شما این قابلیت را می‌دهد تا هنگام عکاسی خیابانی بتوانید از مردم عکاسی کنید بدون اینکه هویت آن‌‌ها در عکس مشخص شود.

برای عکاسی سیلوئت شما باید یه پس زمینه پر نور را انتخاب کنید و صبر کنید و مطمئن شوید که سوژه‌ها با نور کم در تصویر ثبت می‌شود.

صبر، کلید موفقیت در عکاسی خیابانی

در نهایت باید گفت که عکاسی خیابانی در کنار تمام تکنیک‌ها و ترفند‌ها، نیازمند صبوری کردن است. به یاد داشته باشید که هنر عکاسی و مخصوصا عکاسی خیابانی، هنری است که در آن هنرمند احساسات و تفکرات خود را در قاب دوربین ثبت می‌کند.

برای گرفتن یک تصویر مناسب شما باید حرکت کنید، بیاندیشید، ارتباط برقرار کنید، جهان پیرامون خود را بشناسید و صبر کنید تا حرکت محیط پیرامونتان، پیام خود را برای شما آشکار سازد. آن لحظه، لحظه طلایی شماست!

علاوه بر این، عکاسی خیابانی نیازمند داشتن دانش مناسب از پایه و اساس عکاسی است. شما به عنوان یک عکاس باید با مفاهیم نور، کادربندی، دوربین، عمق میدان و غیره آشنا باشید تا بتوانید با استفاده از دانش عکاسی بهترین عملکرد خود را نشان دهید. پیشنهاد می‌کنیم حتما ویدیو‌های دوره مقدماتی عکاسی را مشاهده کنید تا هنگامی که در خیابان به دنبال سوژه می‌گردید، از توانایی‌های فنی خود برای عکاسی مطمئن بوده و بتوانید بهترین عکس ممکن را ثبت کنید.

عکاسان خیابانی موفق

1. توماس لوتهارد (Thomas Leuthard)
2. دیوید آلن هاروی (David Alan Harvey)
3. وینیت وورا (Vineet Vohra)
4. روی پالا (Rui Palha)
5. مارک هنی (Mark Henni)
6. آدام بارت (Adam Barto)
7. سوزانا سیگل (Susanna Siegel)
8. مارک ریچاردسون (Mark Richardson)
9. جیمز ناگی (James Nagle)
10. امیرحسین شریفی
11. مرتضی سعیدیان
12. مهدی منتظری
13. علیرضا یاری
14. سعید صلحی

منابع یادگیری عکاسی خیابانی

• کتاب “Street Photography Now” نوشته توسط پیتر فیشر
• کتاب “The Street Photographer’s Manual” نوشته توسط جیمز ناگی
• کتاب “The Art of Street Photography” نوشته توسط دن دوگان
• کتاب “Street Photography: The Essential Guide” نوشته توسط آلن شوارتز
• دوره آنلاین “Street Photography Masterclass” توسط پیتر فیشر
• کانال یوتیوب “The Candid Frame”
• وب سایت “Street Photography International”